Minder onderwaterhypotheken; beperkte bijdrage extra aflossingen

< Ga terug
02-11-2015
Nederlandse huishoudens hebben de afgelopen twee jaar ruim € 29 miljard extra afgelost op hypotheken. Naast het lage rendement op spaartegoeden lijkt ook de tijdelijke verruiming van de schenkingsregeling hierbij een rol te hebben gespeeld. Extra aflossingen hebben echter maar beperkt bijgedragen aan de daling van het aantal onderwaterhypotheken.
In de afgelopen twee jaar is het aantal onderwaterhypotheken in Nederland (waarbij de schuld groter dan de waarde van de woning) gedaald van 1,3 miljoen naar ongeveer 960.000. Deze afname is het gevolg van contractuele aflossingen, vrijwillige aflossingen, en – sinds het dieptepunt medio 2013 – ook van stijgende huizenprijzen.
In 2013 is voor € 11 miljard extra afgelost door Nederlandse huishoudens en 2014 € 18 miljard. Dit is aanzienlijk meer dan in de jaren daarvoor. Volgens onderzoek van de Nederlandsche Bank is een belangrijke verklaring hiervoor de lage depositorente, waardoor extra aflossen vaak aantrekkelijker is dan sparen. Vooral oudere huishoudens hebben afgelost door een deel van hun spaargeld te gebruiken om extra af te lossen op hun vaak al lage hypotheek. Ook is vaker afgelost door huishoudens die een relatief hoge hypotheekrente betalen. Die extra aflossingen hebben echter maar beperkt bijgedragen aan de daling van het aantal onderwaterhypotheken. Onderwaterhypotheken komen namelijk vooral voor onder jongere huishoudens. Van de extra aflossingen is in totaal € 6 miljard betaald op onderwaterhypotheken. In slechts 11% van alle gevallen leidde dit ertoe dat de onderwaterhypotheek weer ‘boven water’ kwam. Wel hebben die extra aflossingen er aan bijgedragen dat het gemiddelde onderwaterbedrag is afgenomen van 20% in 2013 tot 16% van de waarde van de woning.
Uit de beschikbare cijfers is niet af te leiden hoeveel van deze extra aflossingen uit schenkingen zijn betaald, maar de tijdelijke verruiming van de schenkingsvrijstelling lijkt wel een rol te hebben gespeeld. In de periode waarin het maximale belastingvrij te schenken bedrag was verhoogd van € 52.000 naar € 100.000 werden namelijk vaker dan daarvoor aflossingen gedaan boven de € 52.000.
In enkele steden en regio’s waar de huizenmarkt in de afgelopen twee jaar sterk is aangetrokken zijn veel hypotheken weer boven water gekomen. Maar in grote delen van het land liggen de huizenprijzen op dit moment nog onder het niveau van begin 2013. Daar heeft de ontwikkeling van huizenprijzen per saldo dus niet bijgedragen aan vermindering van de onderwaterproblematiek. De verwachting is dat de komende tijd de woningmarkt over de gehele linie zal herstellen, maar berekeningen van DNB laten zien dat ook bij stijgende huizenprijzen een deel van de hypothekenvoorraad nog geruime tijd onder water staat.
Bron: DNB 15-10-2015